Doğuştan mı kötüyüz?

2007 yılında Yale Üniversitesi'nde, henüz bir yaşına bile gelmemiş, hatta çoğunluğu üç aylıkla altı aylık arasında olan, bebekler üzerinde bazı çalışmalar yapılmış. Çalışmanın amacı; iyilik, kötülük, adalet ya da bencillik gibi kavramlar insanoğlunda doğuştan mı varlar, yoksa bunları sonradan toplumun ya da ailemizin yönlendirmeleri sonucu mu öğreniyoruz? 
Yapılan deney çok basit: Bebeklere bir kukla şovu izletiliyor, üç kukladan bir tanesi kutudan oyuncak almaya çalışıyor. Bir kukla ona yardım ederken diğeri almasını engelliyor. Daha sonra bebeklere yardım eden ve engelleyen iki kukladan birini seçmeleri için, hiç bir yönlendirme yapmadan tabi, zaman tanınıyor. Bebeklerin çoğu yardım eden kuklayı seçiyor. 
Yani bizim bir şey bilmediğini, dünyadan bi haber olduklarını sandığımız bebekler iyi ve kötü arasındaki ayrımı yapabiliyor. Araştırmanın devamında yine aynı yöntem kullanılarak adalet duygusu, bencillik, özveri gibi kavramlar ele alınıyor. Ve ilerleyen yaş grupları da dahil ediliyor, davranış doğuştan mı gelir yoksa öğrenilir mi sorusuna cevap aranırken.  Ve vardıkları noktada bütün davranışların temelde var olduğu ancak zaman içerisinde desteklenen davranış kalıplarının ön plana çıktığını tespit ediyorlar.
Tabi ki tek bir araştırmadan hareketle insanın özü hakkında bir sonuca varmak doğru olmaz. Hatta öyle bir konudan bahsediyoruz ki aslında nerdeyse felsefenin temel taşı. Insan kendini yetiştirirken durumun pek farkında olmuyor doğal olarak, kör topal bir noktaya kadar ilerliyor.  Ancak işte bir noktada,öyle ya da böyle hepimiz sorgulamaya başlıyoruz kendimizi,hayatımızı,etrafımızı.
Ben insanın tabiatının kötü olduğuna inanmayı reddediyorum. Eşit yaşam koşulları ve mutluluk olanakları sağlanırsa bir insan neden kötülük yapsın ki diyorum. Sonra en büyük kötülükleri en fazla güce ve imkana sahip olanların yaptığı geliyor aklıma. Ve üzülüyorum onların biriktiremediği güzel çocukluk anılarına.. Çocukluk insanın içine açılan pencere çünkü. Ve kişi kaç yaşına gelirse gelsin, hayatı o pencereden gördükleri kadar. 

Yorumlar

Popüler Yayınlar